113-115 klaritromisine baÛlÝ

OLGU SUNUMU/CASE REPORT
Gelifl Tarihi/Received: 04/02/2009 - Revizyon Tarihi/Revision: 25/03/2009 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 14/04/2009 Klaritromisine Ba¤l› Bir Deliryum Olgusu* A Case of Delirium Induced by Clarithromycin#
Ifl›l Bavuno¤lu1, Ayd›n Tunçkale1, Gülçin Benbir2, Cüneyt Akgöl1, Asl› Çurgunlu1 1 ‹stanbul Üniversitesi Cerrahpafla T›p Fakültesi, ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal›, ‹stanbul, Türkiye Department of Internal Medicine, Faculty of Cerrahpasa Medicine, Istanbul University, Istanbul, Turkey 2 ‹stanbul Üniversitesi Cerrahpafla T›p Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dal›, ‹stanbul, Türkiye Department of Neurology, Faculty of Cerrahpasa Medicine, Istanbul University, Istanbul, Turkey * Bu olgu sunumu, 6. Ulusal Geriatri Kongresinde poster olarak sunulmufltur.
# This case report is presented at the 6th National Geriatrics Congress as a poster presentation.
Klaritromisinin yan etkilerinin önemli bir k›sm› gastrointestinal sistemle ilgili olmas›na karfl›n, son y›llarda yap›lan yay›nlardasantral sinir sistemine ait yan etkiler bildirilmeye bafllanm›fl ve bu yan etkiler özellikle ek hastal›klar› olan yafll› hastalardagözlenmifltir. Biz bu yaz›m›zda, diyabeti ve alt solunum yolu infeksiyonu olan yafll› bir hastada bafllanan klaritromisin tedavisisonras› ortaya ç›kan deliryum tablosunu bildirmeyi amaçlad›k. Anahtar Kelimeler: Klaritromisin, deliryum, yafll› hasta.
ABSTRACT
Although the most common side effects of clarithromycin are associated with gastrointestinal system, adverse effects related tocentral nervous system were recently reported, particularly in the geriatric age group with comorbid disorders. Here we reportan elderly patient with diabetes and lower respiratory tract infection, who developed delirium after the initiation of clarithromycintherapy. Key Words: Clarithromycin, delirium, elderly.
Klaritromisin, pek çok infeksiyon hastal›¤›n›n teda- nir sistemine ait yan etkiler görülmeye bafllanm›fl ve bu visinde s›k olarak kullan›lan makrolid grubu bir antibi- reaksiyonlar ilk kez Mermelstein taraf›ndan bildirilmifl- yotiktir. ‹lac›n yap›lan gerek klinik öncesi gerekse klinik tir (1). Yak›n dönemde yap›lan birkaç yay›nda, klaritro- çal›flmalar›nda, herhangi bir nörolojik ya da psikiyatrik misin tedavisi bafllanmas›n› takiben geliflen deliryum yan etki gözlenmemifltir. Bununla birlikte, ilaç kullan›- olgular› yay›nlanm›flt›r (2-6). Deliryumun ortaya ç›kma- ma girdikten sonra, nöbet veya deliryum tipi santral si- s›na yol açan olas› nedenler olarak idiyosenkratik reak- Yaz›flma Adresi/Address for Correspondence
‹stanbul Üniversitesi Cerrahpafla T›p Fakültesi, ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal›, Genel Dahiliye Bilim Dal›, Cerrahpafla, ‹stanbul/Türkiyee-posta: acurgunlu@gmail.com Bavuno¤lu I, Tunçkale A, Benbir G, Akgöl C, Çurgunlu A. A Case of Delirium Induced by Clarithromycin siyonlar veya ilaç etkileflimleri gösterilmektedir. Bu linik kontrolünde, herhangi bir tedavi almaks›z›n, has- yüzden de, makrolid cinsi bir antibiyotik bafllanm›fl bir tan›n normal medikal ve psikiyatrik muayene bulgula- olguda konfüzyonel bir tablo ortaya ç›kt›¤›nda delir- yum olas›l›¤› her zaman göz önünde bulundurulmal›d›r TARTIfiMA
(7-9). Bu olgu sunumunda, öncesinde herhangi bir duy- Klaritromisin, makrolid türü bir antibiyotiktir.
gudurum bozuklu¤u olmayan bir hastada, klaritromisi- Makrolidler, s›k olarak kullan›lan çok say›da ilac›n me- ne ba¤l› olarak geliflen deliryum olgusunu bildirmeyi tabolize edilmesini de¤ifltirme yoluyla onlarla etkilefli- me girer; bu etkileflim, hepatosit ve eritrositlerdeki si- OLGU SUNUMU
tokrom p450 3A4 (CYP3A4) enziminin inhibisyonu yo- Altm›fl befl yafl›nda bir kad›n hasta, h›zla geliflen aji- luyla olur. Klaritromisinin, di¤er makrolidlere göre tasyon, kooperasyon ve oryantasyon bozuklu¤u nede- CYP3A4’e afinitesi daha az oldu¤undan, nörotoksik niyle, yak›nlar› taraf›ndan Cerrahpafla T›p Fakültesi yan etkileri de daha azd›r (1,2,9). Bununla birlikte, az Acil Dahiliye Poliklini¤ine getirildi. Hastan›n yaklafl›k say›da da olsa, klaritromisine ba¤l› deliryum olgular› 10 y›ld›r tip 2 diyabet ve hipertansiyon tan›lar› mevcut- bildirilmifltir (1-6). ‹nfeksiyonlar deliryum tablosuna tu. Diyabeti diyetle kontrol alt›nda idi ve hasta antihi- yol açabilmesine karfl›n, antibiyotikler de deliryuma pertansif olarak ramipril 5 mg/günde 1 kez kullanmak- neden olabilmektedir (7). ‹nfeksiyon, antibiyotik teda- tayd›. On gün önce hastaya baflka bir merkezde pnömo- visinin bafllanmas› ve deliryum tablosunun ortaya ç›k›- ni tan›s› konularak amoksisilin-klavulanik asit tedavisi fl› aras›ndaki zamansal iliflki, etyolojinin belirlenmesin- bafllanm›fl; ancak 7 gün sonra bu tedaviye yan›t al›na- de yard›mc› olacakt›r (6-9). Sunulan bu olguda, infeksi- mamas› üzerine klaritromisin tedavisine (500 mg/gün 2 yon 10 gündür mevcuttu; fakat deliryum tablosu, kla- kez) geçilmiflti. Klaritromisin tedavisinin 3. gününde ritromisin tedavisinin bafllanmas›ndan 3 gün sonra or- hasta ajite, irritabl ve dezoryante hale gelmiflti. Acilde taya ç›km›flt›. Bu durum, hastada geliflen deliryum tab- yap›lan ilk de¤erlendirmede, hemodinamik parametre- losunun nedeninin klaritromisin oldu¤unu destekliyor- leri normal s›n›rlarda idi. Fizik muayenesinde, her iki du. Ayr›ca, hastan›n deliryuma girmesine yol açabile- akci¤erin alt zonlar›nda kaba krepitan raller saptand›.
cek herhangi bir biliflsel bozuklu¤u yoktu. Hastan›n hi- Hastan›n fluuru aç›kt›; ancak oryantasyon ve kooperas- pertansiyonu nedeniyle kullanmakta oldu¤u kullan- yon bozuklu¤u mevcuttu. Nörolojik muayenesinde bu- makta oldu¤u ramiprilin de haloperidol ile bilinen bir nun d›fl›nda patolojik bir bulgu saptanmad›. Yap›lan la- boratuvar incelemelerinde; lökositoz (17.700/mm3), Literatürdeki klaritromisine ba¤l› deliryum olgular›- eritrosit sedimentasyon h›z› (85 mm/saat) ve C-reaktif n›n tümü, geriatrik yafl grubunda olan ve solunum yolu protein düzeyinde (124 mg/dL) art›fl saptand›.Bunlar›n rahats›zl›klar› bulunan hastalard›r. Bu nedenle, klarit- d›fl›nda tiroid hormon düzeylerini de içeren di¤er biyo- romisine ba¤l› giderek artan say›da istenmeyen reaksi- kimyasal parametreler normal s›n›rlardayd›. Yap›lan yonlara dikkatinizi çekmek ve geriatrik bir hastada kla- toraks bilgisayarl› tomografi (BT) pnömoni tan›s›n› do¤- ritromisin reçetelerken bu yan etki olas›l›¤›n› göz önü- rulad›. Nörolojik tabloyu aç›klamaya yönelik yap›lan ne alarak hareket etmenizi önermek için bu olguyu sun- kraniyal BT, manyetik rezonans görüntüleme ve lomber ponksiyon tetkiklerinde herhangi bir patolojik bulgu ‹stenen psikiyatri konsültasyonu sonras›, efllik eden KAYNAKLAR
herhangi bir psikiyatrik hastal›k olas›l›¤› d›flland› ve de- Mermelstein HT. Clarithromycin-induced delirium in a general liryum tan›s› do¤ruland›. Klaritromisine ba¤l› deliryum hospital. Psychomatics 1998; 39: 540-2. tan›s› konulan hastan›n tedavi protokolü, haloperidol Anttila SAK, Leinonen EVJ, Seppala JA. Delirium during clarith- 15 mg/gün ve siprofloksasin olarak düzenlendi. Bu te- romycin treatment: A case report. Nord J Psychiatry 1999; 53: davi sonras› hastan›n klinik tablosu tam olarak düzel- di. Dört gün içinde mental durumu normale geldi. Birin- Pollak PT, Sketris IS, MacKenzie SL, Hewlett TJ. Delirium pro- ci haftadan sonra haloperidol önce 10 mg’a daha son- bably induced by clarithromycin in a patient receiving fluoxeti- ra 5 mg’a düflülüp kesildi. Üç hafta sonra yap›lan polik- ne. Ann Pharmacother 1995; 29: 486-8. Bavuno¤lu I, Tunçkale A, Benbir G, Akgöl C, Çurgunlu A. Klaritromisine Ba¤l› Bir Deliryum Olgusu Jimenez-Polido, Navarra-Ruiz A, Sendra P, Martinez-Ramirez M, 7. Snavely SR, Hodges GR. The neurotoxicity of antibacterial Garcia-Motos C, Montesinos-Ros A. Hallucinations with therape- agents. Ann Intern Med 1984; 101: 92-7. utic doses of clarithromycin. Int J Clin Pharmacol Ther 2002; Von Rosensteil NA, Adam D. Macrolide antibacterials. Drug interactions of clinical significance. Drug Safety 1995; 13: Vicente de Vera C, Garcia M, Pifarre Teixido R, Barbe F. Deliri- um induced by clarithromycin in a patient with community-ac- Anzueto A, Norris S. Clarithromycin in 2003: Sustained efficacy quired pneumonia. Eur Respir J 2006; 28: 671-2. and safety in an era of rising antibiotic resistance. Int J Antimic- Özsoylar G, Say›n A, Bolay H. Clarithromycin monotherapy-in- duced delirium. Antimicrob Chemother 2007; 59: 331.

Source: http://www.akadgeriatri.org/managete/fu_folder/2009-02/2009-1-2-113-115.pdf