Belirli Dönemlerde Gelen Duygulanım Bozukluklarında Önceden Önlem Için Alınan .Ilâçlar („Mood Stabilizer“)
Rückfallvorbeugende Medikamente bei phasenhaft verlaufenden Gemütsleiden (sog. „Mood Stabilizer“)
Sayfa 75–78
Bazı ruhsal hastalıklar belirli dönemler içinde gelip
tuplu hastalıklarda, yani manik ve depresif evreler
giderler (bkz. s.22). Bu s¸ekilde, bazen manik, bazen de
yas¸ayan hastalarda görülür. Tek kutuplu hastalıklarda
depresif rahatsızlık geçiren hastalar vardır. Bu dönem-
(yani sadece manik veya sadece depresif dönem
ler arasında hastada hiç bir semptom görülmez. Bazı
yas¸ayan hastalarda) lityum aynı ölçüde bas¸arı sag˘la-
hastalarda sadece manik dönemler, bazılarında da sa-
dece depresif dönemler vardır. Bu durumda (hastalıg˘ın
Bir lityum tedavisi her zaman yüzde yüz bas¸arı
iki döneminin de yas¸andıg˘ı iki kutuplu rahatsızlık
sag˘lamaz. Önleyici ilâç kullanımı halinde bile manik
yerine) burada tek kutuplu rahatsızlıktan söz ediyoruz.
veya depresif evreler yeniden olus¸abilirler; ama biraz
S¸izoaffektif psikozlarda da manik ve depresif as¸amalar
daha zayıf ve hafif bir s¸ekilde gelirler. Bir çok hasta ise,
lityum tedavisi sayesinde sürekli olarak semptom-
Eg˘er bir hasta yas¸amı boyunca iki kere veya daha
fazla böyle dönemler geçirdiyse, genelde hekim ka-rarıyla, hastalıg˘ın tekrarını önleyici bir ilâç alınmasısöz konusu olur. Bu tür ilâçlara „mood stabilizer“(kelime anlamıyla „ruhsal istikrar sag˘layıcılar“) denir. Lityum nasıl etki eder?
Bu ilâçlardan en çok kabul görmüs¸ olup yıllardır kul-
lanılanı lithiumdur (lityum; deg˘is¸ik „lityum tuzları“
kullanılmaktadır). Son yıllarda artan ölçüde carbama-zepin (karbamazepin) ve yakın zamanlarda da valproin
Bugüne kadar lityumun manik ve depresif dönemlerin
asidi kullanılmaya bas¸lanmıs¸tır.
yeniden olus¸masını nasıl engelledig˘i bilinmemektedir. Ancak, antidepresanlar gibi, lityumunda kimyasal ile-tici olan serotoninin vücuttaki miktarına müdahale et-tig˘i tahmin edilmektedir. Lithium (lityum) Hangi yan etkiler söz konusudur? Lityum hangi hastalıklara kars¸ı iyi gelir?
Lityum kullanımından olus¸an yan etkiler tablo 4‘te
Lityum, genel olarak manik depresif rahatsızlıklarıntekrar ortaya çıkmasını önlemek amacıyla kullanılmak-tadır. Lityum tedavisi manik veya depresif evreleringeri gelmesini önleyebilir. En büyük faydası da iki ku-
Hastaları Bilgilendirme Konusunda TavsiyelerU. Trenckmann B. BandelowPsikiyatri ve Psikoterapi Steinkopff Verlag, Darmstadt 2002
Belirli Dönemlerde Gelen Duygulanım Bozukluklarında Önceden Önlem Için Alınan Ilâçlar („Mood Stabilizer“)
Tablo 4. Lityum tedavisinde görülen yan etkiler. Yer darlıg˘ı nedeniyle burada yalnız bazı önemli yan etkiler sıralanabilmis¸tir. Ayrıntılı bilgi ilâç Lityum tedavisi boyunca nelere dikkat
kutusunda bulunan yazılı açıklamada vardır. etmek gerekir?
Was muß man während der Lithium-Behandlung
Lityum tedavisi sırasında dikkat edilecek bazı noktalar
vardır. Bu ilâcın alınmasında dig˘er ilâçlarda oldug˘un-
dan daha fazla bir dikkatle talimatlara uymak gerekir.
˿ Haplar daima, mümkün oldug˘u kadar günün aynı
saatlerinde alınmalıdır. Örneg˘in, iki kere alınması
durumunda sabahları saat 8.00‘de ve aks¸amları saat
20.00‘de. Bu is¸i yaparken, ilâç alma is¸i asla bir kaç
˿ Eg˘er bir kere hap almak unutulmus¸ ve alınma-
Ötireot struma veya hipotireoz (kalkan bezi sorunları)
mıs¸sa, ondan sonraki alma zamanında, açıg˘ı kapat-
mak için daha fazla hap alınmamalıdır.
˿ Vücuttaki lityum miktarı hekim tarafından düzenli
aralıklarla (önce haftada bir, sonra bir kaç ayda bir)
belirlenmelidir. Hekim, dozu bu miktara göre ayar-
lamalıdır. Eg˘er miktar belirlenmesinden önce
haplar gereken miktarda veya düzensiz alınmıs¸olursa, hekim lityum miktarından yanlıs¸ neticelerçıkarabilir ve bu da tedaviyi alt üst edebilir. Yani
Lityum tedavisinin süresi ne kadar olmalıdır?
kısacası, eg˘er haplar dog˘ru dürüst alınmıyorsa, he-kim bunu mutlaka bilmelidir.
˿ Yanlıs¸ kullanımda – dig˘er ilâçlardan biraz daha
fazla bir s¸ekilde – as¸ırı doz söz konusu olabilir.As¸ırıdoz semptomları: Susama, as¸ırı idrar ihtiyacı, an-
Tedavinin süresini hekim belirler. Genelde bes¸ yıllık te-
las¸ılmaz konus¸ma, bas¸ dönmesi, hafif sersemlik,
daviden sonra bırakma denemesi yapılmalıdır. Yani
ishal ve dig˘erleri. As¸ırı dozda kullanım hâlinde
ilâcın miktarı önce azaltılır ve sonra tamamen kesilir.
Hastalıg˘ın tekrar belirmesi durumunda tedavi yine bir
˿ Hasta belirli aralıklarla hekim kontrolünden geç-
melidir (lâboratuvar deg˘erleri, idrar tahlili, EKG,tansiyon, nabız, beyin akım ölçümü/EEG, ag˘ırlık veboyun çevresi).
˿ Eg˘er hava çok sıcaksa, hastanın yeterli miktarda
Etki ne zaman bas¸lar?
içecek alması gerekir. Aksi takdirde kuruma nede-niyle vücuttaki lityum miktarı yükselir ve as¸ırı doz
˿ Hamilelik süresince, eg˘er mümkünse, lityum
Lityumun hastalık tekrarını önleyici etkisi altı aylık
sabit bir tedaviden sonra görülmeye bas¸lar.
˿ Aylarca, hatta yıllarca hastalık evrelerinden biri
geri gelmese dahi, hasta asla kendi bas¸ına kararvererek, hekime sormadan lityum tedavisine sonvermemelidir.
Hastaları Bilgilendirme Konusunda TavsiyelerU. Trenckmann B. BandelowPsikiyatri ve Psikoterapi Steinkopff Verlag, Darmstadt 2002
Belirli Dönemlerde Gelen Duygulanım Bozukluklarında Önceden Önlem Için Alınan Ilâçlar („Mood Stabilizer“)
Carbamazepin Carbamazepin tedavisinde nelere dikkat edilmelidir?
Was ist bei der Behandlung mit Carbamazepin zu beachten?
Carbamazepin (karbamazepin) ile tedavi
Carbamazepin ile yapılan tedavide hasta hekim ta-
kimpler için fayda getirir?
rafından düzenli aralıklarla kontrol edilmelidir (lâbo-ratuvar kontrolü, kan kontrolü).
Bei wem hilft eine Behandlung mit Carbamazepin?
Aslında carbamazepin epileptik nöbetleri engellemekiçindir. Ancak, son yıllarda manik depresif rahat-
Valproin asidi/Valproat
sızlıkların tekrar ortaya çıkmasını önlemek için de kul-lanılmaktadır. Carbamazepin ile tedavi esnasında hangi Valproin asidi/valproat hangi hastalıklara yan etkiler olus¸abilir? kars¸ı faydalı olur?
Bu tedavide yan etki olarak yorgunluk, kararsız
Manik depresif hastalıklarda en önce lityum kullanılır.
yürüyüs¸, adale zayıflıg˘ı, konus¸ma bozuklukları, kan
Bazı durumlarda da carbamazepin kullanılır. Ancak
yapısı deg˘is¸imi, allerjik cilt deg˘is¸iklikleri ve dig˘er bazı
son yılarda, hastalıg˘ın tekrar ortaya çıkıs¸ına kars¸ı,
yan etkiler ortaya çıkabilir. Ayrıntılı bilgi ilâcın kutu-
artan ölçüde valproin asidi/valproat kullanılmaktadır.
sunda bulunan yazılı açıklamalarda mevcuttur.
Özellikle de lityum ve carbamazepin tedavisi bas¸arılıolmazsa veya yan etkiler ortaya çıkarsa, valproin asidikullanılır.
Valproin asidi uzun yıllardan beri epileptik nöbetle-
Tedavi hangi uzunlukta olmalıdır?
rin gelis¸ini önlemek için kullanılmaktadır.
Wie lange muß die Behandlung durchgeführt werden?
Tedavinin ne zaman sona ereceg˘ine veya dozun ne za-
Valproin asidi ile tedavide hangi yan etkiler
man azaltılacag˘ına hekim karar verir. Hasta, asla teda-
olus¸abilir?
viyi kendi karar vererek sona erdirmemelidir. Geneldeböyle bir tedavi yıllar sürebilir.
Welche Nebenwirkungen können unter der Behandlung mit Valproinsäure auftreten?
Valproin asidi ile yapılan bir tedavide titreme, yorgun-luk, is¸tah artıs¸ı, bulantı, saç dökülmesi, kilo alma veyazayıflama, kan yapısında deg˘is¸me ve dig˘er bazı yan et-kiler ortaya çıkabilmektedir. Ayrıntılı bilgi ilâç kutu-sundaki yazılı açıklamada bulunur.
Hastaları Bilgilendirme Konusunda TavsiyelerU. Trenckmann B. BandelowPsikiyatri ve Psikoterapi Steinkopff Verlag, Darmstadt 2002
Belirli Dönemlerde Gelen Duygulanım Bozukluklarında Önceden Önlem Için Alınan Ilâçlar („Mood Stabilizer“)
Valproin asidi ile yapılan tedavide nelere Dönemsel olarak ortaya çıkan hastalıkları dikkat edilmelidir? önlemek için dog˘al tedavi ilâçları da var mıdır?
Was ist bei der Behandlung mit Valproinsäure zu beachten?
Gibt es auch natürliche Mittel zur Behandlung der Verhinderung von Rückfällen bei phasenhaft
Bu tedavi esnasında hekim tarafından düzenli aralık-
larla muayene edilmelisiniz (lâboratuvar kontrolü, kankontrolü).
Dönemsel olarak ortaya çıkan ruhsal hastalıkları önle-mek için dog˘al veya homeopatik ilâçlar yoktur. Valproin asidi ile yapılan tedavi ne kadar sürebilir?
Wie lange muß eine Behandlung mit Valproinsäure durchgeführt werden?
Tedavinin süresini hekim belirler. Hasta, kesinlikle te-daviye kendi bas¸ına son vermemeli veya dozu azaltma-malıdır. Genelde bir kaç yıla varan tedaviler gerekmek-tedir.
Hastaları Bilgilendirme Konusunda TavsiyelerU. Trenckmann B. BandelowPsikiyatri ve Psikoterapi Steinkopff Verlag, Darmstadt 2002
Allgemeines zur Einnahme von Psychopharmaka
Johanniskraut (Hypericum perforatum)
Rückfallvorbeugende Medikamente bei phasenhaft verlaufenden Gemütsleiden
LHCS News A weekly publication of the Lake Harriet Community School PTA TWENTY-SEVENTH ISSUE FOR ’12-’13 Letter from the Nurse's Office Dear Parents, Now that spring is officially here, (though it doesn’t feel like it yet…), the health office would like to take this opportunity to remind you of some very important issues. This article is loaded with a lot of critical informati
PROGRAM VOUCHER To obtain reimbursement (up to $50.00) for attending a smoking cessation class, call HNE to obtain a log number, fill out this form, cut along the dotted line and bring it to class with you. Mail the completed form to: Your Member ID Number: _______________________________________ Call HNE Your Log Number: 413-787-4000 or 800-842-4464 __________________